Wat doet een werkgever wanneer blijkt dat een medewerker tijdens werktijd onder invloed is? Volgt er ontslag, een schorsing? Of wordt hulp ingeroepen?
Die vraag is niet eenduidig te beantwoorden, want aan alle scenario’s zitten haken en ogen. In dit artikel pleit Harry Rienmeijer, directeur van Trafieq, voor de derde optie: behandeling in de vorm van een 3-partijencontract. Werkgever en werknemer gaan daarin samen met Trafieq oplossingsgericht te werk. De praktijk wijst uit dat beide partijen hier baat bij hebben.
“Je kunt als bedrijf van alles regelen op het gebied van alcohol en drugs. Maar ondanks de gegeven voorlichting en de handhaving op het beleid kan het nog steeds gebeuren dat iemand onder invloed aan het werk is. Als werkgever heb je dan meerdere mogelijkheden. Er zijn bedrijven die iemand direct ontslaan, die voeren een zerotolerancebeleid. Je kunt ook zeggen: we schorsen je tot je wat aan je probleem gedaan hebt, pas dan kun je terugkomen. Een andere optie is dat je hulp aanbiedt. Dat laatste heeft onze voorkeur.”
Arbeidsrelatie
In dat geval wordt een 3-partijencontract opgesteld. Dat is een overeenkomst tussen werkgever, werknemer en een behandelaar van Trafieq. In het 3-partijencontract gaat het niet om de medische kant van middelengebruik, maar om het disfunctioneren als gevolg van middelengebruik, meer om de arbeidsrelatie dus. “Het doel is om herhaling te voorkomen, dat iemand niet meer onder invloed aan het werk is.”
“Het traject om dat doel te bereiken variëert. De ene persoon zal simpelweg moeten stoppen met drinken, een ander slechte gewoontes afleren, zoals na de sportavond tot laat doordrinken en dan de volgende dag (onbewust) nog onder invloed zijn. En weer een ander weet niet hoelang alcohol of drugs doorwerken. Dan is voorlichting en uitleg voldoende. De methodiek die gebruikt wordt is ontwikkeld door Consistent Verslavingszorg. Trafieq voert dit in licentie uit. Zij, en wij inmiddels ook, hebben veel ervaring met het uitvoeren van het 3-partijencontract. ”
Kosten en opbrengsten
“Een behandeling via het 3-partijencontract kost ongeveer drieduizend euro. Mijn advies is dat de werkgever deze kosten voor zijn rekening neemt. Dat heeft een aantal voordelen. Een van de belangrijkste voorwaarden van het 3-partijencontract is namelijk dat de werknemer aan het werk blijft. Vaak meldt iemand die onder invloed aan het werk is, zich ziek. Dat kost de werkgever al snel veel meer dan drieduizend euro. Als bedrijf houd je met het 3-partijencontract iemand binnenboord in wie je vaak veel geïnvesteerd hebt. En, merken we ook in de praktijk, je creëert er als bedrijf zo veel loyaliteit mee. De verbondenheid tussen werkgever en werknemer wordt alleen maar groter wanneer iemand die op zijn werk in de fout gaat met alcohol of drugs, de kans krijgt om zonder extra kosten aan zijn herstel te werken. De werknemer zelf behoudt bovendien de dagelijkse routine van werk, wat de behandeling ten goede komt. Ook bedrijfszorgverzekeraars zien de meerwaarde van deze interventie. Volgens hen is dit de beste en goedkoopste oplossing.”
Beleid is beter houdbaar
“Als iemand naar bier stinkt en hij kruipt op de vrachtwagen heb je vaak een duidelijke zaak om iemand te ontslaan, daar moet je niet voor weglopen. Maar de feiten liggen niet altijd zo helder en een overhaast en mislukt afscheid kost vaak veel meer dan de drieduizend euro die dit 3-partijencontract kost. En heb je als bedrijf een beleid dat voorziet in gradaties en oplossingen waarbij de arbeidsrelatie behouden blijft, dan draagt dat bij aan de kracht en de houdbaarheid van jouw beleid. Daar heb je dan weer profijt van als je wél die volgende stap – ontslag – gaat zetten. Dus met een beleid met constructieve maatregelen, waarbij die maatregelen eerst komen en pas daarna de definitieve maatregelen, laat je als werkgever zien dat je oog hebt voor de belangen van alle betrokkenen. Dat maakt het beleid redelijker en uiteindelijk ook beter houdbaar.”
Freek Geevers, advocaat arbeidsrecht
Snelle interventie levert tijdswinst op
“In de reguliere verslavingszorg gelden wachttijden van minstens drie maanden. Het voordeel van dit 3-partijencontract is dat je direct met de behandeling kunt beginnen. Zo win je kostbare tijd. De werknemers die ik zie voor een behandeling beginnen gemotiveerd aan een traject. Logisch, het gaat om het behoud van hun baan. Maar dat is slechts een deel van het verhaal. Het is aan mij om met de onderliggende problematiek, het middelengebruik, aan de slag te gaan.
Een traject duurt gemiddeld een half jaar. In de beginfase spreek ik de werknemer wekelijks, na verloop van tijd worden de tussenpozen groter. Na het negende gesprek volgt een tussentijdse evaluatie met de directe leidinggevende van de werknemer erbij. Te allen tijde kan ik contact opnemen met de leidinggevende en/of soms ook met de bedrijfsarts. De werknemer is hier altijd van op de hoogte.
Mijn ervaringen met bedrijven zijn positief. Immers, door een werknemer deze kans te bieden, stellen ze zich op als een goede werkgever.”
Elly Lucassen, behandelaar bij Trafieq
Meer weten over het 3-partijencontract? Neem direct contact op met Leon Brusse, via 030-3070203 of mail naar advies@trafieq.nl
BN’ers ‘gered’ door hun werkgever
Zijn alcoholprobleem was al jaren een publiek geheim, maar toen parlementair journalist Frits Wester in 2019 in zicht- en hoorbaar labiele toestand voor de camera verscheen, was voor RTL Nieuws de maat vol. Beide partijen kozen voor een ‘rustpauze’, waarna Wester naar een afkickkliniek vertrok om zich te laten behandelen. Begin 2020 meldde hij zich hersteld en ging weer aan het werk.
Voetbaltrainer John Stegeman van PEC Zwolle had heel wat uit te leggen toen hij na een oefenwedstrijd met zijn lease-auto een eenzijdig ongeval veroorzaakte. Hij bleek drie keer de toegestane hoeveelheid alcohol in zijn bloed te hebben. PEC hield de trainer binnenboord, maar legde hem wel een boete op. Ook werd Stegeman verplicht zich extra in te zetten voor maatschappelijke projecten van de club.
Bergweg 173a
3707 AC Zeist